Στις μέρες μας όλο και συχνότερα παρατηρείται το φαινόμενο του κνησμού και οι ασθενείς παραπονιούνται πως έχουν το αίσθημα της φαγούρας (και πιθανώς την αίσθηση του καύσου) στα μάτια σε συνδυασμό με δακρύρροια.
Τα αίτια ποικίλουν και είναι τα εξής:
- Εποχιακή αλλεργία,
- Λανθασμένη χρήση φακών επαφής με αποτέλεσμα να προκληθεί κάποιου είδους κερατίτιδας,
- Βακτηριακή λοίμωξη,
- Πιθανή δυσανεξία σε ορισμένα χημικά ερεθιστικά που κυκλοφορούν (όπως π.χ. το χλώριο στις πισίνες ή το make up),
- Αλλεργία σε κάποια από τα συστατικά των υγρών φακών επαφης,
- Βλεφαρίτιδα,
- Επιπεφυκίτιδα,
- Ξηροφθαλμία,
- Περιβαλλοντικοί ρύποι όπως ο καπνός στον αέρα ή η αιθαλομίχλη
- Λήψη φαρμάκων, συνταγογραφούμενων ή μη, τα οποία μειώνουν την παραγωγή δακρύων και έχουν και ως επακόλουθο τον κνησμό (π.χ. Αντισυλληπτικά κ.α.)
- Παράλειψη χρήσης προστατευτικών γυαλιών για συγκεκριμένες εργασίες (π.χ. κόψιμο μετάλλων, κούρεμα γρασιδιού κ.α.) με αποτέλεσμα να κολλήσει ξένο σώμα στον επιπεφυκότα χιτώνα (πιθανότερο σύμπτωμα μόνο φαγούρα) ή στον κερατοειδή (πιθανότερο σύμπτωμα πόνος με αίσθημα ξένου σώματος)
Αλλες πιθανές αιτίες που προκαλούν οφθαλμικό κνησμό
Πολύωρη χρήση Η/Υ / κινητών τηλεφώνων / tablet
Αξίζει να σημειωθεί πως οι χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών/ κινητών τηλεφώνων/ tablet που αφιερώνουν πολλές ώρες μπροστά από την οθόνη αντιμετωπίζουν σχεδόν πάντοτε ξηροφθαλμία και κατ’ επέκταση κνησμό. Η χρήση του υπολογιστή μειώνει σημαντικά τον ρυθμό αναλαμπής και έτσι δεν λιπαίνονται τα μάτια σωστά. Όταν το μάτι ανοιγοκλείνει, κάτι που συμβαίνει κατά μέσο όρο 10 έως 15 φορές το λεπτό (περίπου κάθε τέσσερα δευτερόλεπτα), διατηρούνται τα μάτια υγρά με τη σωστή ισορροπία των δακρύων, του ελαίου και της βλέννας. Το να ανοιγοκλείνει λιγότερο συχνά σημαίνει ότι τα δάκρυα εξατμίζονται πιο γρήγορα. Αυτό μπορεί να συμβεί και με άλλες δραστηριότητες που περιλαμβάνουν έντονη συγκέντρωση και εστίαση, όπως ανάγνωση, οδήγηση ή ακόμα και ραπτική.
Διαβήτης
Ένας μη ρυθμισμένος σε θεραπεία διαβητικός κινδυνεύει από βλάβη στα οπτικά νεύρα, καθώς ο διαβήτης προκαλεί πολυνευροπάθεια. Αυτή παρεμβαίνει στην παραγωγή δακρύων, προκαλώντας λιγότερο ανοιγοκλείσιμο των ματιών, πράγμα που σημαίνει ότι τα δάκρυα εξατμίζονται πιο εύκολα. Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, μόλις συμβεί νευρική βλάβη, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα γι αυτό. Το "κλειδί" είναι να το αποφύγετε εκ των προτέρων ελέγχοντας το σάκχαρο του αίματός σας για να αντιμετωπίσετε έγκαιρα τα συμπτώματα.
Διαθλαστική χειρουργική
Στον τομέα της διαθλαστικής χειρουργικής, ενδιαφέρον είναι πως σχεδόν όλοι οι άνθρωποι που υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση LASIK για να διορθώσουν την όρασή τους θα βιώσουν ξηροφθαλμία - άρα και πιθανό κνησμό - τουλάχιστον για λίγο. «Με το LASIK, υπάρχει προσωρινή βλάβη στην επιφάνεια του ματιού που μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή δακρύων» λέει ο Cushing «ίσως επειδή τα νεύρα που κόβονται να είναι μέρος αυτού που παράγουν στα μάτια δάκρυα. Είναι σαν ένας μηχανισμός ανάδρασης».
Αυτοάνοσες διαταραχές
Το ξηρό μάτι που συνδυάζεται με έντονη φαγούρα συσχετίζεται με πολλές διαφορετικές αυτοάνοσες διαταραχές, όπως ο λύκος, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σκληρόδερμα και το σύνδρομο Sjögren. Οι αυτοάνοσες ασθένειες μπορούν επίσης να προκαλέσουν ανισορροπίες στα τρία κύρια συστατικά των δακρύων: το έλαιο, το νερό και τη βλέννα. Οποιεσδήποτε αλλαγές στη σύνθεση δακρύων μπορεί να οδηγήσουν σε κνησμό ξηροφθαλμία.
Η ασθένεια του θυρεοειδούς, γνωστή και ως νόσος του Graves, είναι μια άλλη αυτοάνοση διαταραχή. Αυτή τη φορά το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται όχι μόνο στον θυρεοειδή αδένα αλλά και στους μυς και τον ιστό που περιβάλλει το μάτι με αποτέλεσμα να προκαλεί τα άνω συμπτώματα.
Συμβουλή
Απαραίτητη κρίνεται η επίσκεψή σας στον οφθαλμίατρο εάν συνδυαστικά με τον κνησμό έχετε παχύρρευστο ή πρασινωπό έκκριμα, εάν αντιμετωπίζετε ισχυρό πόνο στα μάτια σας ή αν έχετε το αίσθημα της φωτοφοβίας (ευαισθησία στο φως) κι αν έχετε μειωμένη όραση.
Με αυτό τον τρόπο θα χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία από τον γιατρό σας και θα σας δοθούν οι αντίστοιχες οδηγίες αντιμετώπισης των συμπτωμάτων.
........................................
Πηγές:
[1] "The pathophysiology, diagnosis, and treatment of dry eye disease", https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4335585/
[2] Conjunctivitis, A Systematic Review of Diagnosis and Treatment https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4049531/
[3] Eye injury , https://en.wikipedia.org/wiki/Eye_injury
[4] Nευροφυσιολογική διερεύνηση ασθενών με αιμοσφαιρινοπάθειες και συσχετισμός των ευρημάτων με τις κλινικoεργαστηριακές παραμέτρους της νόσου, ΑΠΘ, https://ikee.lib.auth.gr/record/285485/files/GRI-2016-17735.pdf
[5] Rabin, Roni Caryn (June 11, 2018). "Lasik's Risks Are Coming Into Sharper Focus - Some patients who undergo the eye surgery report a variety of side effects. They may persist for years, studies show". The New York Times. https://www.nytimes.com/2018/06/11/well/lasik-complications-vision.html
HellasSites