Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος η 4η Ιανουαρίου είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Louis Braille, ο οποίος πριν από δύο σχεδόν αιώνες επινόησε τον ομώνυμο κώδικα γραφής και ανάγνωσης για τους τυφλούς. Με αφορμή τη σημαντική αυτή περίσταση, ιδού μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τον άνθρωπο που άλλαξε για πάντα τη ζωή εκατομμυρίων τυφλών ανά τον κόσμο αλλά και για την ίδια την «κληρονομιά» του:
Η παγκόσμια ημέρα Braille θεσπίστηκε από την Παγκόσμια Ένωση Τυφλών (World Blind Union - WBU) για να τιμήσει τον Louis Braille, δημιουργό του κώδικα Braille ως μέσο επικοινωνίας για τους τυφλούς. Ο Braille γεννήθηκε στη Γαλλία στις 4 Ιανουαρίου 1809.
Ο Louis Braille ανέπτυξε τον Κώδικα ανάγνωσης και γραφής 6 σημείων την περίοδο που φοιτούσε στο Εθνικό Ινστιτούτο Τυφλών στο Παρίσι, έχοντας χάσει την όρασή του και από τα δύο μάτια σε πολύ νεαρή ηλικία. Βάση για τη δημιουργία του Κώδικα υπήρξε το λεγόμενο σύστημα «νυχτερινής γραφής», το οποίο είχε επινοήσει ο λοχαγός του γαλλικού στρατού Charles Barbier, έπειτα από απαίτηση του ιδίου του Ναπολέοντα. Ο Γάλλος στρατηλάτης επιθυμούσε τη δημιουργία ενός συστήματος επικοινωνίας που θα επέτρεπε στους άντρες του να επικοινωνούν αποτελεσματικά ακόμη και κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς να γίνονται αντιληπτοί από τον εχθρό.
Η γνωριμία του Braille με τον Barbier πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Ινστιτούτο Τυφλών, όταν ο Braille ήταν δέκα ετών. Πέντε χρόνια αργότερα και σε ηλικία μόλις δεκαπέντε χρονών, ο Braille θα παρουσίαζε δημοσίως τον ολοκληρωμένο Κώδικά του.
Ο Κώδικας Braille δεν είναι γλώσσα. Ουσιαστικά, αποτελεί ένα σύστημα γραφής και ανάγνωσης, ένα είδος «απτού αλφαβήτου», που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γραφή σχεδόν σε οποιαδήποτε γλώσσα όπως (ενδεικτικά) την κινεζική, την ισπανική, την αγγλική, τη γαλλική, την ελληνική και πολλές άλλες.
Εκτός από τον Κώδικά του, ο Louis Braille έχει δώσει το όνομά του και σε έναν αστεροειδή: το 1999, το διαστημικό σκάφος Deep Space 1 της NASA, καθ' οδόν για τον κομήτη Borelly τον οποίο επρόκειτο να φωτογραφίσει, πέρασε πολύ κοντά από έναν αστεροειδή. Προς τιμήν του Louis Braille, η Εθνική Υπηρεσία Αεροναυπηγικής και Διαστήματος των ΗΠΑ «βάπτισε» τον αστεροειδή αυτό 9969 Braille.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (World Health Organization – WHO), υπολογίζεται ότι 253 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σήμερα σε κάθε γωνιά του πλανήτη αντιμετωπίζοντας σοβαρά προβλήματα όρασης. Από αυτούς, 36 εκατομμύρια είναι τυφλοί ενώ 217 εκατομμύρια έχουν μέτρια έως σοβαρή εξασθένιση όρασης.
Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι που είναι τυφλοί δεν ξέρουν να χρησιμοποιούν τον Κώδικα Braille. Μάλιστα, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, ο αριθμός των ανθρώπων με τύφλωση που είναι σε θέση να χρησιμοποιούν τον Κώδικα μειώνεται συνεχώς, αφού ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι με σοβαρά προβλήματα όρασης χρησιμοποιούν άλλα μέσα, όπως λογισμικά αναγνώρισης φωνής, ηχητικά βιβλία κ.α. για να διαβάσουν και να γράψουν.
Ο αντίστοιχος Κώδικας Braille για τα μαθηματικά ονομάζεται Κώδικας Nemeth: εφευρέθηκε το 1946 από τον Δρ. Abraham Nemeth και αποτελεί ένα σύστημα συμβόλων «τύπου Braille» που βοηθά τους πάσχοντες από τύφλωση στη μελέτη, εκμάθηση και γραφή των μαθηματικών.
Στην Ελλάδα, η καθιέρωση του Κώδικα Braille ως μέσο εκπαίδευσης των τυφλών πραγματοποιήθηκε το 1948, έπειτα από την προσαρμογή του γαλλικού Κώδικα στο ελληνικό αλφάβητο, από μια ομάδα ειδικών στη Λειψία της Γερμανίας. Ο Κώδικας αυτός χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους μαθητές της Σχολής Τυφλών στην Καλλιθέα της Αθήνας.
Σήμερα, υπάρχουν δύο «επίσημες» εκδοχές του Κώδικα στα ελληνικά, οι οποίες όμως διαφέρουν πολύ λίγο μεταξύ τους. Η πρώτη από αυτές είναι γνωστή ως «Κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας» και χρησιμοποιείται στην καθημερινή επικοινωνία ενώ η δεύτερη, γνωστή ως «Διεθνής Κώδικας Μπράιγ της ελληνικής γλώσσας» χρησιμοποιείται στην αναπαράσταση των γραμμάτων του ελληνικού αλφαβήτου στις ξένες γλώσσες και στα μαθηματικά.
HellasSites